Wet zorg en dwang komt in plaats van Wet Bopz

Vrijheid en veiligheid voorop

Op 1 januari 2020 ging de nieuwe Wet zorg en dwang (Wzd) in die geldt voor mensen met een psychogeriatrische aandoening of mensen met een verstandelijke beperking. De Wzd is ook van toepassing op cliënten bij De Zorgcirkel. De kern van deze wet is geen onvrijwillige zorg inzetten, tenzij het niet anders kan.

Beide wetten zijn in het leven geroepen om de rechten van cliënten die niet meer voor zichzelf kunnen opkomen te beschermen. Er zijn echter drie belangrijke verschillen tussen de oude en de nieuwe wet.

1. De reikwijdte van de Wet Bopz was beperkt tot de Bopz-aangemerkte afdelingen. De Wet zorg en dwang wordt cliëntvolgend en is niet plaats gebonden, zoals de Wet Bopz wel was. Cliënten bij wie een vorm van dementie is gediagnosticeerd, kunnen onder de Wet zorg en dwang vallen, ook als ze niet op een PG-afdeling verblijven.
2. Betere aansluiting bij de praktijk van de psychogeriatrie. We willen cliënten zoveel mogelijk vrijheid en veiligheid bieden op de plek waar ze wonen; thuis of in een verpleeghuis. De Wet Bopz was erg specifiek (en meer psychiatrisch gericht) en sloot daardoor niet goed aan op de dagelijkse praktijk van de psychogeriatrische zorg. Daarom is de Wet zorg en dwang ontwikkeld.
3. In de nieuwe Wet zorg en dwang wordt gesproken over ‘onvrijwillige zorg’ in plaats van over ‘vrijheidsbeperkende maatregelen’.

Bij de Zorgcirkel werken we vanuit de behoefte van de cliënt. Vrijheid en veiligheid voor al onze cliënten vinden wij belangrijk. Dit betekent dat we:

• Inzetten op preventie: hoe voorkomen we onvrijwillige zorg?
• Helpen om het gesprek op gang te brengen over vrijheid en veiligheid en daarbij dilemma’s, alternatieven en mogelijke oplossingen bespreken.
• Een heldere visie en richtlijnen ontwikkelen op het gebied van onvrijwillige zorg.

Brochure voor cliënten en familieleden
Het Ministerie van VWS ontwikkelde een aantal brochures met meer informatie, waaronder een voor cliënten en familieleden. Je kunt ‘m hier lezen en downloaden: https://www.zorgvoorbeter.nl/onvrijwillige-zorg/voorlichting-wet-zorg-en-dwang